Kalendarium biblijne

oraz Ziemi Świętej do czasu zbudowania w Jerozolimie meczetu.

Kalendarium to skrótowe przedstawienie najważniejszych dat i wydarzeń,

 dotyczących określonych miejsc, czasów lub narodów.

To najszybszy i najprostszy sposób ich poznania.

Pierwsze kalendarium, to podróż w czasy biblijne.

5509 p.n.e. - Stworzenie Świata według rachuby bizantyjskiej.

Rachuba biblijna

 

3762 p.n.e. - Stworzenie Świata według kalendarza żydowskiego.

 

"Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię.

Ziemia zaś była bezładem i pustkowiem: ciemność była nad powierzchnią bezmiaru wód, 

 a Duch  Boży unosił się nad wodami.

Wtedy Bóg rzekł: «Niechaj się stanie światłość!» I stała się światłość.

 Bóg widząc, że światłość jest dobra, oddzielił ją od ciemności.

I nazwał Bóg światłość dniem, a ciemność nazwał nocą.

I tak upłynął wieczór i poranek - dzień pierwszy".

"Księga Rodzaju"

Ok. 2370 p.n.e. - Noe i Potop

 2000–1800 p.n.e. – Abraham, urodzony w Ur (Mezopotamia), osiedla się z rodziną w Charanie (północna Syria). Następnie wyrusza do Kanaanu (Palestyna). Jako pierwszy z trzech patriarchów, Abraham – wraz z synem Izaakiem i wnukiem Jakubem – otwiera okres patriarchów a z nimi historię Żydów. Według tradycji, 12 synów Jakuba (zrodzonych z jego dwu żon i ich służących) dało początek 12 plemionom izraelskim. Jakub i jego potomkowie przyjmują imię Izrael.

Wedrówka Abrahama z Mezopotamii do Palestyny.

 Ok. 1850 p.n.e. – Zdobycie Kanaanu - Ziemi Obiecanej.

 Ok. 1700 p.n.e. – Rodzina Jakuba osiedla się w Egipcie. Później nastaje czas prześladowań Hebrajczyków i niewola egipska.

 Ok. 1250 p.n.e. – Mojżesz wyprowadza Żydów z Egiptu. Wędrówka przez pustynię. Przymierze na górze Synaj - Dziesięcioro przykazań.

Wedrówka Izraelitów z Egiptu do Kanaanu.

 Ok. 1220 p.n.e. – Jozue podbija ziemię obiecaną. Zdobycie Jerycha.

Jerycho - jedno z najstarszych miast - siedlisk ludzkich, datowane na X tysiąclecie p.n.e.

 1210 p.n.e. – Pierwsza znana nam wzmianka o Izraelu (na odnalezionej przez archeologów steli z aramejskim tekstem).

 Ok. 1030 p.n.e. – Wobec niebezpieczeństwa filistyńskiego, prorok Samuel, ostatni z sędziów, wprowadza w Izraelu królestwo. Pierwszym królem Hebrajczyków zostaje Saul.

 Ok. 1010 p.n.e. – Dawid, żołnierz armii króla Saula, zabija filistyńskiego olbrzyma Goliata. Po śmierci Saula, obwołany królem, prowadzi zwycięską wojnę przeciw jego wrogom i zdobywa Jerozolimę.

Królestwo Dawida i Salomona

 Ok. 970 p.n.e. – Królestwo Salomona, budowa Pierwszej Świątyni w której umieszczono Arkę Przymierza.

I uczynią arkę z drzewa akacjowego; jej długość będzie wynosiła dwa i pół łokcia; jej wysokość półtora łokcia i jej szerokość półtora łokcia.
I pokryjesz ją szczerym złotem wewnątrz i zewnątrz, i uczynisz na niej dokoła złote wieńce.
Odlejesz do niej cztery pierścienie ze złota i przymocujesz je do czterech jej krawędzi: dwa pierścienie do jednego jej boku i dwa do drugiego jej boku.
Rozkażesz zrobić drążki z drzewa akacjowego i pokryjesz je złotem.
I włożysz drążki te do pierścieni po obu bokach arki celem przenoszenia jej.
Drążki pozostaną w pierścieniach arki i nie będą z nich wyjmowane.
I włożysz do arki Świadectwo, które dam tobie...

Księga Wyjścia 25, 10-22

Ok. 930 p.n.e. – Podział państwa na Izrael (północ) i Judę (południe) po śmierci Salomona.

Israel i Juda

Ok. 721 p.n.e. – Król asyryjski Sargon II zdobywa Samarię, stolicę Izraela. Koniec Królestwa Północnego (Izraela). Samarytanie (10 z 12 plemion) zostają wygnani.

622 p.n.e. – Księga Powtórzonego Prawa – zawiera drugi zbiór przepisów oraz trzy ostatnie mowy Mojżesza, m.in. „Słuchaj, Izraelu” (hebr. szema Izrael), najważniejsze wyznanie wiary w judaizmie.

609 p.n.e. - Bitwa pod Megiddo (Armagedon) - król judzki Jozjasz został pokonany i zginął w bitwie z wojskiem faraona Necho II.

Megiddo - starożytne miasto - państwo na szlaku handlowym z Egiptu do Mezopotamii; Asyrii, (obecnie dolna Galillea na północy Izraela). Nazwa miasta pojawia się w egipskich dokumentach z XX w. p.n.e. Za czasów Salomona, rozbudowane do 6 hektarów z murami o grubości 3,5 m i wysokości 6m. 

Megiddo w 1500r. p.n.e.

605 p.n.e. – Król Babilonu Nabuchodonozor II pokonuje Egipcjan pod Karkemisz. Prorok Jeremiasz wieszczy wygnanie Żydów.

597 p.n.e. – Zdobycie Jerozolimy przez Babilończyków, pierwsze wygnanie Hebrajczyków do Babilonii. 

Nabuchodonozor II wtargnął do Jerozolimy, zrabował świątynny skarbiec i wysiedlił m.in. króla Jojakina oraz proroka Ezechiela.

587 p.n.e. – Drugie zdobycie Jerozolimy przez Babilończyków, zniszczenie Świątyni. 

Wojska babilońskie króla Nabuchodonozora II zdobyły Jerozolimę, tłumiąc tym samym powstanie Żydów z Judy przeciwko państwu nowobabilońskiemu. 

W tym czasie zaginęła Arka Przymierza.

587–538 p.n.e. – Drugie wygnanie Żydów.

Trasa wędrówki Żydów do Babilonu.

539 p.n.e. – Cyrus II, król Medów i Persów, podbija Babilonię i daje wolność wygnańcom żydowskim, którzy zaczynają powracać do ojczyzny.

515 p.n.e. – Rozpoczęcie budowy Drugiej Świątyni w Jerozolimie. 

W świątyni tej nie było już Arki Przymierza, jednak było tam Sancta Sanctorum: pomieszczenie za zasłoną, w którym mieszkał Bóg i do którego – podobnie jak niegdyś do pomieszczenia z Arką – nie wolno było nikomu wchodzić. Jedynie raz w roku w Święto Przebłagania arcykapłan wchodził do środka, aby skropić to miejsce krwią z ofiary.

500–400 p.n.e. – Ostateczna redakcja Tory, czyli Pięcioksięgu (pięć pierwszych ksiąg biblijnych).

333 p.n.e. – Aleksander Wielki podbija imperium perskie i dociera do Palestyny i Egiptu.

Imperium Aleksandra Wielkiego.

250 p.n.e. – Rozpoczęcie prac nad tłumaczeniem Biblii na grekę (Septuaginta). Hellenizacja Palestyny.

200–142 p.n.e. – Judea (dawne królestwo Judy) pod rządami syryjskich Seleucydów (Dynastia panująca we wschodniej części imperium Aleksandra, założona przez Seleukosa, jednego z jego wodzów).

167 p.n.e. – Seleucyda, Antioch Epifanes poddaje Judeę fali prześladowań.

167 p.n.e. – Powstanie Machabeuszy (założycieli żydowskiej dynastii Hasmonejczyków) przeciw przymusowej hellenizacji.

63 p.n.e. – Rzymianie podbijają Judeę. Pompejusz wkracza do Jerozolimy.

37 - 4 p.n.e. – Panowanie Heroda Wielkiego. Król Judei z nadania Senatu Rzymskiego. Dopuścił się licznych mordów, również członków rodziny z powodu podejrzliwości o planowanie na niego zamachów. 

Pod koniec 40 p.n.e. decyzją senatu rzymskiego został mianowany królem Judei. W konflikcie między Oktawianem i Antoniuszem wziął stronę tego drugiego, ale po jego klęsce pod Akcjum ukorzył się przed Oktawianem, który potwierdził jego władzę w Judei i oddał Herodowi ziemie zagarnięte wcześniej przez Kleopatrę. W latach 20. I wieku p.n.e. królestwo Heroda obejmowało, prócz Palestyny, też część dzisiejszej Jordanii, Libanu i Syrii. Sprawny władca i zarządca, znany z zainicjowania budowy wielu monumentalnych budowli.

20 p.n.e. – Herod rozpoczyna renowację Drugiej Świątyni i Wzgórza Świątynnego. Dziś pozostała tylko ściana zachodnia (hebr. kotel hamaarawi), zwana Ścianą Płaczu.

 Czasy nowożytne:

 Ok. 1r. p.n.e. – Narodziny Jezusa.

Palestyna za czasów Jezusa

 8r. n.e. – W Tarsie przychodzi na świat Szaweł (Paweł).

 

Ok. 30-33r. – (14 nissan) Śmierć Jezusa.

 

66–70r. – Wielkie powstanie żydowskie przeciw Rzymowi.

 

70r. – Oblężenie i zniszczenie Drugiej Świątyni przez Tytusa, syna cesarza Wespazjana. Według Tacyta zginęło 600 tyś. ludzi, Żydzi zostają wygnani z Jerozolimy. Żydzi nie chcieli się poddać i po zdobyciu Jerozolimy, walczyli do końca na terenie Świątynnym.

 

Zdobycie Jerozolimy przez Tytusa

73r. – Rzymianie zdobywają twierdzę w Masadzie i znajdują tam zwłoki żydowskich obrońców.

 W roku 66 n.e. w czasie wojny żydowskiej Masadę zajęli zeloci. W roku 73 n.e. Masada była jednym z trzech ostatnich punktów oporu przeciw Rzymianom. Oblężenia twierdzy podjął się Flawiusz Silwa. Brało w nim udział 5 tys. żołnierzy rzymskich oraz 9 tys. niewolników i jeńców, wykorzystywanych głównie do prac ziemnych. Dzięki nim usypano skarpę, po której rozpoczęto szturm fortecy przy pomocy wieży oblężniczej.

Kiedy dostrzeżono bezcelowość dalszej obrony przystano na propozycję zbiorowego samobójstwa, wysuniętą przez Ben Jaira. Każdy mężczyzna zabił żonę i dzieci, następnie wylosowano dziesięciu zelotów, którzy zabili pozostałych mężczyzn, z tych wybrano jednego, który zabił pozostałych i wreszcie popełnił samobójstwo.

Twierdza Masada

132–135r. – Ostatnie powstanie żydowskie przeciw Rzymowi, dowodzone przez Szymona Bar Kochbę, zakończone klęską.

 

135r. – Cesarz Hadrian zdobywa Jerozolimę, zmiana nazwy na Aelia Capitolina. Żydzi nie mają wstępu do miasta.

 

306-337r. - Cesarz Konstantyn I Wielki pierwszy cesarz, który przeszedł na chrześcijaństwo. Zakończył politykę prześladowań chrześcijan swojego poprzednika Dioklecjana i w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii.

 

326-335r. - Konstantyn wraz ze swą matką Heleną rozpoczyna budowę wielu kościołów w Palestynie, by oznaczyć miejsca święte dla chrześcijaństwa. W tamtym okresie powstaje kościół Świętego Grobu, a także kościół Narodzenia w Betlejem.

 

622r. - Ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny. Muzułmanie wznoszą pierwszy meczet.

638r. - Muzułmanie opanowują chrześcijańską Ziemię Świętą. Żydom pozwolono na powrót do Jerozolimy.

660-691r. - w Jerozolimie zostają zbudowane Meczet Al-Aksa i Meczet Skały.                      

 Wzgórze Świątynne w Jerozolimie z dwoma meczetami.